اخبار و مقالات

آزمایش آب خوراک دام و طیور/ آزمایشگاه آب

یکی از مهم ترین مسائل در زمینه نگهداری از دام و طیور، قابلیت دسترسی و کیفیت آب برای این جانداران است. این مسئله بر اساس فاکتورهایی همچون PH، طعم و بو، وجود املاح یا ترکیبات سمی مورد بررسی قرار گرفته و می توان گفت هر کدام از این موارد، در میزان مصرف و جذب و دفع آب در بدن حیوانات و همچنین رشد آن ها تاثیر بسزایی دارند. به همین دلیل انجام آزمایش آب خوراک دام و طیور در آزمایشگاه آب، از اهمیت بالایی برخوردار است. این آزمایش ها شامل آزمایش میکروبی آب و همچنین آزمایش فلزات سنگین می باشد. در ادامه به معرفی و تشریح این موارد خواهیم پرداخت.

سه عامل اساسی در جذب آب در قسمت های مختلف دستگاه گوارش و همچنین دفع آب از طریق ادرار، مدفوع و تعریق، تاثیرگذار است. این موارد به صورت دوره ای و پیوسته و همچنین تحت تاثیر شرایط مختلف تغذیه، دمای محیط و همچنین نوع خوراک مصرف شده حیوانات صورت می پذیرند.

در خصوص آب مصرفی دام و طیور، باید برخی آلودگی ها مانند نیترات و کلرید، سولفات ها، سدیم، املاح کلسیم و منیزیم و همچنین انجام آزمایش های میکروبی در آزمایشگاه آب مورد بررسی قرار گرفته و همچنین انجام آزمایش های میکروبی نیز به صورت جدی انجام شود. کلیه این موارد باعث می شود که آبی مناسب در اختیار دام قرار گیرد.

آلودگی آب آشامیدنی حیوانات، اثری نامحسوس بر روی توان تولیدی آن ها دارد. این موضوع به حدی مهم است که در صورت استفاده مداوم دام از آب با غلظت آلودگی پایین نیز سلامت تولید دام به خطر می افتد. بنابراین علاوه بر استفاده از دستگاه آنالیز خوراک دام و تطبیق آن با جدول آنالیز خوراک دام، نیاز است آب مصرفی این جانداران نیز مورد بررسی قرار گیرد.

آزمایش آب خوراک دام و طیور

کیفیت آب خوراک دام و طیور

از جمله مهم ترین موضوعات در تولید و سلامت دام ها، کیفیت آب است. در زمینه کیفیت آب دام و طیور، پنج معیار به صورت جدی مورد توجه است:

  • خواص ارگانو لیپتیک (بو و طعم)
  • خواص فیزیکی و شیمیایی (pH ، مواد جامد محلول، اکسیژن محلول و سختی)
  • وجود ترکیبات سمی (فلزات سنگین، مواد معدنی سمی، فسفات های آلی و هیدروکربن ها)
  • وجود املاح و ترکیبات اضافی (نیترات ها، سدیم، سولفات ها و آهن)
  • وجود باکتری ها

آزمایشگاه رسوب آب (آزمایشگاه انوشه) در همکاری با سازمان دامپزشکی کشور و همچنین سازمان ملی استاندارد ایران، کلیه آزمایش های فیزیکی، شیمیایی، فلزات سنگین و همچنین آزمایش های میکروبی آب دام و طیور را در بهترین شکل ممکن به انجام می رساند. این آزمایشگاه که دارای گواهی نامه ایزو ۱۷۰۲۵ نیز می باشد، نتایج حاصله را در سریع ترین و بهترین حالت ممکن در اختیار دامداران قرار می دهد. شرکت رسوب آب همچنین در زمینه طراحی دستگاه های تصفیه آب به منظور بهبود کیفیت آب خوراک دام و طیور نیز امکان مشاوره به افراد متقاضی را داراست.

طعم و بوی آب خوراک دام و طیور

به صورت کلی طعم آب به املاح معدنی و یا مواد آلی که در آن وجود دارد، مربوط می باشد. آب آشامیدنی به هیچ وجه نباید بو و طعم نامطلوبی داشته باشد.

آزمایشگاه آب

آزمایش فیزیکی و شیمیایی آب دام و طیور

ویژگی های آب آشامیدنی دام و طیور، بی رنگ بودن، زلال بودن و همچنین شفاف بودن می باشد. وجود موادی همچون ماسه ریز، جلبک، رس و برخی موجودات زنده، منجر به تغییر رنگ آب و شیری شدن آن می شود. PH آب مناسب، بین 6.5 تا 8 (در حالت طبیعی 7) می باشد.

همچنین در صورتی که گازهایی مانند هیدروژن، سولفور و دی اکسیدکربن در آب وجود داشته باشد، اسیدیته ایجاد شده و PH آب کاهش پیدا می کند. این امر منجر به زنگ زدگی و خوردگی لوله ها نیز خواهد شد. آب هایی که دارای PH کمتر از 5.5 هستند نیز موجب تشدید اسیدوز خواهند شد. آب قلیایی با PH بالای 8.5 آلکالوز ملایمی به وجود می آورد.

البته در این بین باید مواد جامد نامحلول موجود در آب را نیز در نظر گرفت. برخی مناطق دارای آب آهکی و برخی دارای آب گچی می باشند. چنانچه وجود این مواد از میزان خاصی بیشتر شود، آب اثرات سمی خواهد داشت. در جدول زیر می توانید حد مجاز پارامترهای فیزیکی و شیمیایی را بر اساس استاندارد آب آشامیدنی ۱۰۵۳ مشاهده کنید.

ویژگی های فیزیکی/شرح آزمون حد استاندارد
pH 9-5-6
رنگ (TON) 15
کدورت (NTU) 5
ویژگی های شیمیایی/شرح آزمون (میلی گرم درلیتر) حد استاندارد
سختی کل برحسب کربنات کلسیم بیشینه 500
فلوراید بیشینه 1/5
نیترات برحسب NO3 بیشینه 50
سولفات بیشینه 400
کلسیم
منیزیم
کل مواد جامد محلول TDS بیشینه 1500
بورات بیشینه 0/5
کلرور بیشینه 400
نیتریت بر حسب NO2 بیشینه 0/1
هیدروژن سولفوره
سیانید بیشینه 0/07
آمونیاک
سدیم بیشینه 200

آزمایش فلزات سنگین

آزمایش فلزات سنگین در آب خوراک دام و طیور

چنانچه ترکیبات سمی مواد محلول در آب وجود داشته باشد، علاوه بر به وجود آوردن بیماری ها و ضررهایی از این دست، باعث تغییر جیره غذایی مصرفی آب و در ادامه غیرقابل مصرف شدن آن خواهند شد.

به صورت کلی گاوهای شیری بالغ پس از گذشت مدتی از مصرف آب دارای سولفات حدود 2000 الی 2500 گرم بر لیتر، به آن عادت می کنند. اما سطوح زیاد سولفات و منیزیم موجود در آب، منجر به اسهال گاو می شود. این امر باعث افزایش سطح نیاز به سلنیوم و ویتامین E نیز می شود. چنانچه آهن موجود در آب نیز به مقدار زیاد در آن وجود داشته باشد، نیاز به عنصر مس فزونی خواهد یافت.

به صورت کلی گاوهای بومی نسبت به گاوهای اصلاح شده، در خصوص مصرف آب های دارای ناخالصی، تحمل بیشتری دارند. اما گاوهای گوشتی که اصلاح نژاد شده و غیربومی می باشند، اغلب به مناطق مختلف کوچ داده شده و پرورش می یابند. این امر باعث می شود که آن ها به ناخالصی های آب حساس تر باشند.

در صورتی که آب تا ۲۲۰ میلی گرم بر لیتر به وسیله کلر ضدعفونی شود، عوارض و پیامد منفی نخواهد داشت. اما به صورت کلی در مقادیر ۵۰ تا ۱۰۰ میلی گرم بر لیتر، آب خوش طعم و خوش خوراک تری به دست می آید.

در نظر داشته باشید چنانچه در آب آهن وجود داشته باشد، امکان ترکیب شدن آن با فسفر و در نتیجه ایجاد نمک های غیرمحلول امکان پذیر است. بنابراین منابع آبی که بیش از سه میلی گرم بر لیتر آهن داشته باشند، باید ابتدا آهن زدایی شوند.

حد مجاز فلزات سنگین در آب

بر اساس استاندارد ۱۰۵۳ حد مجاز فلزات سنگین در آب تعیین شده است:

ویژگی/شرح آزمون(میلی گرم در لیتر ) حد استاندارد
آنتیموان بیشینه 0/02
آرسنیک بیشینه 0/01
باریم بیشینه 0/7
کادمیوم بیشینه 0/003
کروم بیشینه 0/05
مس بیشینه 2
آهن
جیوه بیشینه 0/006
منگنز بیشینه 0/4
نیکل بیشینه 0/07
سرب بیشینه 0/01
سلنیوم بیشینه 0/01
روی
آلومینیوم 0/2
مولیبدن بیشینه 0/02
وانادیم بیشینه 0/1

آزمایش میکروبی آب

آزمایش میکروبی آب خوراک دام و طیور

طبیعتاً در صورت وجود آلودگی میکروبی در آب، در دام و طیور بیماری های گوارشی به وجود می آید. چنانچه به موقع به این موضوع رسیدگی نشود، شاهد تلفات و مرگ و میر دام و طیور خواهیم بود. به همین دلیل آزمایش میکروبی آب دام و طیور، از جمله اشرشیاکلی یا کلیفرم های گرماپای، کلیفرم های مدفوعی و شمارش کلی میکروارگانیسم ها، از اهمیت بالایی برخوردار است.

بر اساس استاندارد ۱۰۱۱ آب آشامیدنی، می توان حد مجاز آزمایش های میکروبی را مشاهده کرد.

ویژگی/شرح آزمون حد استاندارد
کلیفرم های گرماپای (در 100 میلی لیتر) منفی
اشرشیاکلی (در 100 میلی لیتر) منفی
کلستریدیوم پرفرانژانس (در 100 میلی لیتر) منفی
میکروارگانیسم های قابل کشت (در هر میلی لیتر) بیشینه 500

بی شک بررسی و انجام مواردی همچون اندازه گیری پروتئین خوراک دام، استفاده از روش اندازه گیری فسفر در خوراک دام، بررسی مقدار فیبر در خوراک دام، اندازه گیری رطوبت خوراک دام  و… در تغذیه دام و طیور از نقش بسیار مهمی برخوردار است.

اگرچه آب در این زمینه به عنوان ماده مغذی محسوب نمی شود، اما این ماده برای حیات و سلامت دام و طیور بسیار مهم است. به همین دلیل انجام آزمایش های آب خوراک دام و طیور بسیار مهم و ضروری می باشد. آزمایشگاه انوشه (رسوب آب) ضمن دارا بودن گواهینامه های معتبر، کلیه آزمایش های میکروبی، فیزیکی، شیمیایی و فلزات سنگین را با استفاده از به روزترین استانداردهای جهان استفاده کرده و دقیق ترین تحلیل ها را ارائه خواهد داد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *