اخبار و مقالات

دستگاه ضدعفونی کننده UV (آخرین به روز رسانی۲۰۱۸)

دستگاه ضدعفونی کننده UV چیست و چه کاربردی دارد؟

اگر آب مورد مصرفیتان چه صنعتی چه خانگی مشکل میکروبی دارد و شما به دنبال راهی نوین با بهره برداری اقتصادی درصدد برطرف کردن مشکل میکروبی آن هستید. مطمئناً با خواندن مطالب زیر با این راه نوین که همان دستگاه ضدعفونی کننده UV است، مزایا و معایب، بهره برداری و نگهداری و نحوه نظارت بر دستگاه ضدعفونی کننده UV آن آشنا خواهید شد.

دستگاه ضدعفونی کننده UV تنها روش فیزیکی قابل استفاده برای گندزدایی آب در جوامع کوچک به حساب می آید.با شناسایی محصولات جانبی گندزداها ، به خصوص آن هایی که با گندزداهای کلر مرتبط بودند تغییر سیستم های آب با استفاده دستگاه ضدعفونی کننده UV بوجود آمد. با این وجود، گندزدایی با اشعه فرابنفش به طور وسیعی در سیستم های ذخیره آب در مؤسسات کوچک مثل بیمارستان ها، صنایع تولید مواد غذایی، نوشیدنی ها و هتل ها و منازل استفاده می شود.

کاربرد دستگاه UV

  • ضدعفونی کردن آب های آشامیدنی و فاضلاب های صنعتی طبق شرایط خاص زیر:

-کدورت آب کمتر از NTU ۵باشد.

-سختی کل آب کمتر از ۳۰۰ میلی گرم در لیتر باشد.

  • ضدعفونی کردن مواد غذایی بسته بندی شده که با نصب لامپ UV در سقف تونل ریل های مواد غذایی، عملیات ضدعفونی انجام می گردد.
  • ضدعفونی کردن بیمارستان ها و اتاق عمل.
  • ضدعفونی کردن اتاقک انبار مواد لبنی جهت جلوگیری از رشد میکروارگانیسم ها.

مزایا

  • عملکرد و نگهداری آسان اشعه UV .
  • هیچ ماده شیمیایی برای گندزدایی UV مورد نیاز نیست،
  • زمان نوردهی آن در مقایسه با زمان تماس لازم برای سایر گندزداهای معمول، خیلی کوتاه است، لذا هیچ مخزن تماسی مورد نیاز نمی باشد.
  • مؤثر بودن گندزدایی با اشعه UV در نابودی موجودات ذره بینی یکی دیگر از فواید آن است.
  • تجهیزات لامپ های دستگاه ضدعفونی کننده UV نیازمند جایگزینی نیستند.
  • در دستگاه ضدعفونی کننده UV ، نیازی به تصفیه اولیه وجود ندارد فقط نیاز به صاف سازی آب های گل آلود می باشد.
  • بهره برداری از دستگاه ضدعفونی کننده UV ارزان است.
  • ظزفیت های متعددی از دستگاه ضدعفونی کنندهUV  برای سیستم های تصفیه آب بزرگ و سیستم های تصفیه آب خانگی در دسترس می باشند.
  • باید توجه داشت که علاوه بر ژنراتور هیپوکلریت، اشعه فرابنفش تولیدی از لامپ UV نیز می تواند در برنامه های گندزدایی آب خانگی در محل مورد استفاده قرار بگیرد.

معایب

  • از معایب لامپ های UV می توان به کاهش کارایی آن ها در زمان وجود ناخالصی یا رنگ در آب، اشاره نمود. وجود رنگ به موجودات ذره بینی اجازه می دهد تا خود را از اثرات پرتو دستگاه ضدعفونی کنندهUV  در امان نگه دارند.
  • عیب دیگر دستگاه ضدعفونی کننده UV آن است که اندازه گیری قدرت تاثیر این لامپ ها در گندزدایی آب کمی مشکل است.
  • بزرگ ترین عیب این سیستم ها آن است که پرتو UV هیچ باقیمانده ای در آب باقی نمی گذارد، لذا ضروری است که بعد از گندزدایی با این روش از یک ترکیب شیمیای جهت تضمین کیفیت میکروبی آب استفاده شود.
  • اگر در آب گندزدایی شده با اشعه UV، از یک گندزدایی ثانویه استفاده نشود احتمال باقی ماندن باکتری های آلوده کننده در آب وجود خواهد داشت.
  • بی تاثیر بودن اشعه UV به روی برخی کیست های پروتوزئری و تخم کرم ها، لزوم صاف سازی سطح آب و به عبارتی تصفیه اولیه آن قطعی می باشد.
  • استفاده از لامپ های UV بدون کمک گرفتن از یک گندزدای ثانویه فقط در مواردی که گندزدایی به منظور احتیاط انجام می گیرد، یا در مواردی که کدورت کمتر از NTU ۱ در آب وجود دارد و یا احتمال آلودگی آب پس از تصفیه شدن با UV، بسیار کم است توجیه پذیر است.

تجهیزات

لامپ

پرتو فرابنفش بوسیله لامپ های بخار جیوه با فشار بالا و پایین تولید می شود. این لامپ ها به لامپ های فلورسنت شباهت زیادی دارند.

طول عمر لامپ UV

لامپ های UV اگرچه به ندرت می سوزند، ولی زمانی که این لامپ ها، ۲۵ تا ۳۰% پرتو UV خود را از دست بدهند می توانند تعویض شوند. این لامپ ها مدت ۱۰۰۰۰ ساعت طول عمر دارند پس به عبارتی نیاز به جایگزینی آنها زمانی است که به ۷۰ تا ۷۵% شدت پرتودهی خود می رسند، به عبارت دیگر طول عمر آن ها از ۹ ماه تا یکسال عملکرد بی وقفه می باشد.

انواع لامپ

دو نوع اصلی از لامپ های UV وجود دارند که آب را در تماس با اشعه دستگاه ضدعفونی کننده UV قرار می دهند.

  • گروه اول آنهایی می باشند که لامپ UV در داخل آب فرو می رود.
  • دسته دوم آنهایی هستند که لامپ خارج از آب قرار می گیرد.

شیشه کوارتز

آن دسته از لامپ های UV که در داخل آب فرو می روند باید دارای یک بخش عایق بندی شده باشند. این کار توسط یک پوشش از کوارتز ، که در برابر اشعه های UV شفاف است امکان پذیر است، که کوارتز تنها ماده مؤثر برای این کار است.

از دیگر اجزای دستگاه ضدعفونی کننده UV عبارتست از:

  • پوسته استنلس استیل
  • سنسورهای وابسته به سیستم هشدار برای نظارت بر شدت پرتو UV
  • محل بازبینی لامپ خاموش
  • متعادل کننده های الکترونیکی
  • تابلو برق

اجزا دستگاه ضدعفونی کننده UV

بهره برداری و نگهداری

تمیز کردن شیشه کوراتز:

نیازهای عملیاتی سیستم های گندزدایی UV ناچیز است، اما برای بازدهی کافی و عدم کاهش کارایی دستگاه ضدعفونی کننده UV، لازم است محافظت کافی از شیشه کوارتز یا لوله های تفلونی این لامپ ها به عمل آید. در سیستم های کوچکی که عموماً با دست تمیز می شوند، شیشه کوارتز باید حداقل هر ماه یکبار تمیز شوند و در شرایط خاص هر ۲ یا ۳ بار در هفته این عمل باید صورت گیرد.

فاصله لامپ ها باید چقدر باشد؟

لامپ ها باید در فواصل مناسب قرار گیرند تا حداقل قدرت پرتوافشانی ۳۰۰۰۰ میکرووات ثانیه بر سانتی متر مربع را در هر لحظه داشته باشد. عمل گندزدایی از لامپی به لامپ دیگر متفاوت است. وجود فواصل متوسط لامپ ها برای زمانی است، که شدت آنها به کمتر از ۷۰% توان واقعی می رسد.

تعویض به موقع لامپ ها کی اتفاق می افتد؟

تعویض لامپ ها در آب های سرد بیشتر اتفاق می افتد. از آنجایی که نور دستگاه ضدعفونی کننده UV  هیچگونه باقیمانده ای از خود به جا نمی گذارد بنابراین سیستم بطور کلی باید توسط یک ماده شیمیایی مناسب قبل از فعالیت این واحد گندزدایی گردد.

در صورت حضور آلاینده های خارجی چه باید کرد؟

همچنین هر آلاینده خارجی موجود در سیستم توزیع، ناشی از شست و شوی معکوس یا راه های ارتباطی با سیستم، باید از بین رفته و سیستم باید قبل از شروع به کار دوباره مورد گندزدایی قرار گیرد.

نظارت

انجام آزمایشات به موقع:

تنها روش قابل اعتماد برای تعیین کارایی قدرت میکروب کشی و گندزدایی اشعه دستگاه ضدعفونی کننده UV ، انجام یکسری آزمایشات میکروبیولوژیکی بر روی آب تصفیه شده، در ارتباط با مقدار موجودات ذره بینی موجود در آن می باشد.

اتوماتیک بودن سیستم:

از نقطه نظر عملکردی، اتوماتیک بودن سیستم نظارتی، مطلوب می باشد. نظارت ها بر روی سنسورهای دستگاه ضدعفونی کننده UV  باید به گونه ای باشدکه بالا بردن سطح اشعه UV را جهت گندزدایی تضمین نماید. سیستم کنترل کننده باید به لامپ های دستگاه ضدعفونی کننده UV  اجازه دهد تا حداقل ۵ دقیقه قبل از شروع فرآیند تصفیه آب، گرم شوند. همچنین وجود یک سنسور اتوماتیک که قادر به قطع جریان آب در هنگام ناتوانی لامپ دستگاه ضدعفونی کننده UV  در گندزدایی می باشد، ضروری است.

ویژگیهای اشعه فرابنفش

طول موج اشعه فرابنفش دستگاه ضدعفونی کننده UV به طول موج نور خورشید بسیار نزدیک است.

فاکتورهای مهم تاثیرگذار بر کارایی اشعه فرابنفش که مربوط به گندزدایی آب می باشند عبارتند از:

طول موج:

قسمت میکروب کش اشعه فرابنفش دستگاه ضدعفونی کننده UV  دارای طول موج بین ۲۴۰ تا ۲۸۰ نانومتر می باشد، که معمولاً در حدود ۲۶۰ نانومتر است.

وضعیت آب:

  • دما

اگرچه دمای آب تاثیر کم و ناچیزی درگندزدایی اشعه دستگاه ضدعفونی کننده UV  دارد، ولی تاثیر بسزایی در عملکرد لامپ UV در هنگام فرورفتن در آب دارد.

  • غلظت مواد

غلظت اجسام معلق در آب آشامیدنی معمولاً کمتر از 10میلی گرم بر لیتر است، که این امر سبب ایجاد مشکلاتی در جذب نور فرابنفش در آب می شود.

  • کدورت

کدورت آب باید تا حد امکان کم شود بطوریکه باید از وجود کدورت های بیش از NTU ۵ درآب جلوگیری نمود.

شدت تابش:

هرچه نقطه تابش به آب نزدیکتر باشد شدت تابش بیشتر و در نتیجه گندزدایی کارایی بالاتری خواهد داشت. یک قاعده کلی وجود دارد که عمق آب نباید در مورد گندزدایی با دستگاه ضدعفونی کننده UV بیشتر از nm ۷۵باشد تا تضمین نماید که اشعه UV به تمامی قسمت های آب خواهد رسید.

نوع موجودات ذره بینی :

اشعه فرابنفش بر اساس میکرو وات در هر سانتی متر مربع (cm2/Wµ) اندازه گیری می شود و دوز تزریقی آن برحسب میکرو وات ثانیه بر سانتی متر مربع (cm2/Wsµ) می باشد. پایداری تاثیر اشعه به نوع موجودات ذره بینی موجود بستگی دارد. با این وجود میزان نور فرابنفش مورد نیاز برای تخریب اغلب موجودات ذره بینی (کلیفرم، سودوموناس ها و …) بین ۶۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ میکرووات ثانیه بر سانتی متر مربع است.

زمان پرتوگیری:

همانند گندزداهای دیگر، زمان پرتوگیری برای تضمین عملکرد مناسب دستگاه ضدعفونی کننده UV ، حیاتی است. تعیین زمان تماس دقیق کار آسانی نیست، زیرا به نوع جریان و ویژگی تجهیزات مورد استفاده بستگی دارد. اما عامل اصلی مؤثر در مدت زمان، مقدار غلظت مورد نیاز می باشد. در هر صورت زمان پرتوگیری نرمال ۱۰ تا ۲۰ ثانیه است. توجه داشته باشید که ظرفیت جذب آب و پراکندگی نور به مساحت وابسته است.

مکانیزم گندزدایی اشعه UV

مکانیزم گندزدایی یک پدیده فیزیکی است که توسط آن امواج با طول موج کوتاه اشعه UV بر روی موجودات ذره بینی و ویروس ها عمل می کند و سبب تجزیه و تخریب سریع آن ها، بدون ایجاد هیچ تغییر فیزیکی و شیمیایی در تصفیه آب می شود. برای غیر فعال سازی با اشعه UV باید جذب اشعه توسط میکروارگانیسم انجام شود.

همان طور که بیان شد اشعه دستگاه ضدعفونی کننده UV دارای ظرفیت تصفیه آب، بدون ایجاد تغییرات فیزیکی و شیمیایی می باشد. اثرات منفی آب آشامیدنی تصفیه شده به وسیله پرتو دستگاه ضدعفونی کننده UV به روی سلامت مصرف کنندگان تاکنون شناخته نشده است.

  • گندزدایی آب با اشعه دستگاه ضدعفونی کننده UV هیچ محصولات فرعی از خود بر جا نمی گذارد بنابراین خطر تشکیل DBP را از بین می برد.
  • اشعه UV سبب ایجاد بو و طعم در آب تصفیه شده، نمی شود.
  • مقدار مجاز برای گندزدایی با اشعه دستگاه ضدعفونی کننده UV هنوز شناخته نشده است، در عین حال باید از مصرف بیش اندازه پرتو UV به دلیل ایجاد اثرات مضر خودداری نمود.

بنابراین اپراتورهای تجهیزات گندزدایی دستگاه ضدعفونی کننده UV، باید از عینک محافظ و لباس های عایق بندی شده استفاده نمایند تا در مقابل اثرات اشعه پرقدرت ماورابنفش محافظت شوند.

تاسیسات و احتیاجات

منبع انرژی:

مصرف برق مطابق با شرایط آب تصفیه شده، متفاوت است. چون پرتو UV هیچ باقیمانده ای از خود به جا نمی گذارد، بنابراین وجود یک منبع انرژی الکتریکی برای گندزدایی مداوم جریان آب ضروری می باشد. در جوامعی که دارای یک منبع انرژی الکتریکی قابل اطمینان نمی باشند، باید یک منبع مستقل برق اضطراری نصب شود، تا اطمینان حاصل شود که گندزدایی در هیچ لحظه ای متوقف نخواهد شد.

پوسته داخلی یا خارجی محافظ:

سیستم ممکن است به وسیله یک پوسته داخلی یا خارجی محافظ که آن را از شرایط آب و هوایی ناسازگار و تخریب حفظ می کند، محافظت شود. در سیستم های قدیمی، یک پوسته محافظ، تجهیزات را از درمعرض دما بودن و یا سایر شرایطی که توانایی تخریب لامپ و یا اختلال در عملکرد آن را داشتند، محافظت می نمود.

فضای مناسب:

اگرچه سیستم UV، جز آن دسته از سیستم هایی است که فضای کمی را اشغال می نماید، با این حال باید فضای کافی برای تعویض لامپ ها و ذخیره سازی لامپ های کافی به منظور عملکرد دو ساله وجود داشته باشد.

تمیز کردن لامپ و پوشش محافظ کوارتز:

در سیستم های قدیمی تر، تمیز نگه داشتن لامپ و پوشش محافظ آن، به دلیل رسوب کربنات کلسیم و سایر رسوب ها و همچنین مواد فلزی، که همگی نفوذ و قدرت میکروب کشی لامپ ها را محدود می ساختند، با مشکلاتی مواجه بود. امروزه تقریباً تمامی سیستم ها دارای پاک کننده های پوشش محافظ می باشند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *