آزمایش گاما اینترفرون به عنوان یک ابزار محوری در تشخیص سل گاوی است. سل گاوی بیماری عفونی مزمن ناشی از مایکوباکتریوم بوویس است که عمدتاً گاو را تحت تأثیر قرار میدهد، اما به سایر حیوانات و انسان نیز قابل انتقال خواهد بود. روشهای تشخیصی سنتی، مانند تست پوستی توبرکولین، دارای محدودیتهایی از جمله تنوع در حساسیت و ویژگی، و چالشهایی در تمایز بین حیوانات آلوده و واکسینه شده هستند. این آزمایش نقش مهمی در نظارت و کنترل سل گاوی به ویژه در مناطقی با جمعیت گاو قابل توجه ایفا میکند و به جلوگیری از گسترش بیماری در گلهها و انسانها کمک میکند. در این بررسی از وبسایت «همشهری آنلاین» در مورد آزمایش گاما اینترفرون برای تشخیص سل گاوی صحبت میکنیم.
بیماری سل گاوی چیست؟
سل گاوی (bTB) یک عفونت باکتریایی مسری است که عمدتاً گاو را تحت تأثیر قرار میدهد و توسط مایکوباکتریوم بوویس ایجاد میشود. این بیماری زئونوز است، به این معنی که میتواند از حیوانات به انسان منتقل شود، معمولاً از طریق مصرف شیر غیر پاستوریزه یا تماس نزدیک با حیوانات آلوده. این بیماری عمدتاً سیستم تنفسی گاو را هدف قرار میدهد، جایی که باعث سرفه مزمن، کاهش وزن و مشکل در تنفس میشود، اگرچه میتواند به سایر اندامها نیز سرایت کند.
حیوانات آلوده ممکن است علائم قابل توجهی را در مراحل اولیه نشان ندهند و تشخیص بیماری بدون آزمایش را دشوار میکند. سل گاوی از طریق آزمایش، اقدامات قرنطینهای و معدوم سازی حیوانات آلوده در بسیاری از کشورها کنترل میشود. گسترش سل گاو میتواند پیامدهای اقتصادی و بهداشت عمومی قابل توجهی داشته باشد، به ویژه در مناطقی که تولید لبنیات و گوشت گاو صنایع حیاتی هستند.
آزمایش گاما اینترفرون چیست؟
آزمایش گاما اینترفرون یک آزمایش خون است که برای تشخیص قرار گرفتن در معرض برخی عفونتهای باکتریایی، به ویژه سل گاوی استفاده میشود. این آزمایش میزان اینترفرون گاما، نوعی سیتوکین را که توسط سلولهای ایمنی به نام لنفوسیتهای T در هنگام مواجهه با آنتی ژنهای مربوط به مایکوباکتریوم توبرکلوزیس (باکتری ایجاد کننده سل) آزاد میشود، اندازه گیری میکند. این آزمایش اغلب برای تشخیص عفونت سل نهفته (LTBI) یا تایید قرار گرفتن در معرض باکتری سل در افرادی که ممکن است علائمی را نشان ندهند، استفاده میشود.
برخلاف تست پوستی سنتی توبرکولین (TST)، آزمایش گاما اینترفرون به واکنشهای فیزیکی در محل تزریق متکی نیست و میتواند بر روی افرادی که واکسن باسیلوس کالمت-گورین (BCG) دریافت کرده اند، انجام شود که ممکن است باعث مثبت کاذب شود. منجر به TST میشود. متداولترین تست گاما اینترفرون تست QuantiFERON-TB Gold است که ویژگی و حساسیت بالاتری را در مقایسه با تست پوستی ارائه میدهد. نتایج آزمایش به ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی کمک میکند تا خطر ابتلا به سل فعال را ارزیابی کرده و تصمیمات درمانی را به ویژه برای کسانی که در معرض خطر ابتلا به بیماری سل هستند، راهنمایی کنند.
اهمیت تست گاما اینترفرون برای تشخیص سل گاوی
آزمایش گاما اینترفرون نقش مهمی در تشخیص سل گاوی یک بیماری مسری و مشترک بین انسان و دام ناشی از مایکوباکتریوم بوویس دارد. این آزمایش پاسخ ایمنی گاو به باکتری را با اندازه گیری آزادسازی اینترفرون گاما، سیتوکینی که زمانی تولید میشود که سیستم ایمنی وجود پاتوژن را تشخیص میدهد، تشخیص میدهد. برخلاف تستهای پوستی سنتی توبرکولین، تست گاما اینترفرون اختصاصیتر است و کمتر مستعد ابتلا به نتایج مثبت کاذب است، به ویژه در حیواناتی که با واکسن باسیلوس کالمت-گورین واکسینه شده اند. این به تشخیص زودهنگام حیوانات آلوده کمک میکند، خطر انتقال به سایر دامها و انسانها را کاهش میدهد، بنابراین نقش کلیدی در کنترل شیوع سل گاوی در گله ایفا میکند.
نحوه انجام آزمایش گاما اینترفرون برای تشخیص سل گاوی
مراحل انجام آزمایش گاما اینترفرون برای تشخیص سل گاوی در آزمایشگاه سرولوژی دامپزشکی به شرح زیر است:
1- جمع آوری نمونه
برای انجام آزمایش گاما اینترفرون برای تشخیص سل گاوی، اولین قدم جمع آوری نمونه خون از گاو است. خون معمولاً از ورید ژوگولار با استفاده از تکنیکهای استریل گرفته میشود تا از آلودگی جلوگیری شود. مقدار خون مورد نیاز بسته به مشخصات آزمایشگاه معمولاً حدود 10 تا 20 میلی لیتر است. نمونههای خون در لولههای هپارینیزه قرار داده میشوند تا از لخته شدن آن جلوگیری شود و از یکپارچگی نمونه اطمینان حاصل شود. مهم است که نمونهها را به درستی با شماره شناسایی حیوان و تاریخ جمع آوری برچسب گذاری کنید. نمونهها باید به سرعت تحت شرایط مناسب برای حفظ دقت به آزمایشگاه منتقل شوند.
2- پردازش نمونههای خون
هنگامی که نمونههای خون به آزمایشگاه میرسند، برای جداسازی گلبولهای سفید که برای آزمایش گاما اینترفرون (IFN-γ) ضروری هستند، پردازش میشوند. خون ابتدا سانتریفیوژ میشود تا پلاسما از اجزای سلولی جدا شود. پلاسما دور ریخته میشود و لکوسیتها (گلبولهای سفید خون) کشت میشوند. سپس سلولها در معرض آنتی ژنهای مایکوباکتریوم بوویس قرار میگیرند تا پاسخ ایمنی را تحریک کنند. اگر حیوان در معرض باکتری قرار گرفته باشد، سلولهای ایمنی آن اینترفرون گاما آزاد میکنند. این رهاسازی متعاقباً اندازه گیری میشود تا مشخص شود آیا حیوان آلوده است یا خیر.
3- جوجه کشی با آنتی ژن
در این مرحله، گلبولهای سفید جدا شده با آنتی ژنهای خاص مشتق شده از مایکوباکتریوم بوویس برای تحریک پاسخ ایمنی انکوبه میشوند. این آنتی ژنها یا از مشتقات پروتئین خالص (PPD) M. bovis یا پپتیدهای مصنوعی که برای تحریک پاسخ در حیوانات آلوده به باکتری طراحی شده اند، تهیه میشوند. معمولاً دو آماده سازی آنتی ژن متفاوت وجود دارد؛ یکی خاص برای M.bovis و یک آنتی ژن کنترل که اغلب مربوط به M. avium، یک گونه غیر بیماری زا است. دوره انکوباسیون معمولاً 24 ساعت است که به سلولها اجازه میدهد تا به آنتی ژنها واکنش نشان دهند و اینترفرون تولید کنند.
4- اندازه گیری سطوح اینترفرون گاما
پس از دوره کمون، مرحله بعدی آزمایش گاما اینترفرون اندازه گیری غلظت اینترفرون گاما (IFN-γ) آزاد شده توسط گلبولهای سفید خون است. این معمولاً با استفاده از روش ایمونوسوربنت متصل به آنزیم (ELISA) یا روشهای ایمونولوژیکی مشابه انجام میشود. این آزمایش وجود و مقدار IFN-γ را شناسایی میکند، سیتوکینی که توسط سیستم ایمنی حیوان در پاسخ به آنتی ژنهای مایکوباکتریوم بوویس تولید میشود. مقدار IFN-γ شناسایی شده با یک پایه (کنترل منفی) مقایسه میشود و افزایش قابل توجهی در IFN-γ نشان دهنده یک نتیجه مثبت برای عفونت سل گاوی است.
5- تفسیر نتایج آزمون
تفسیر نتایج آزمایش اینترفرون گاما مستلزم مقایسه سطوح اینترفرون گاما (IFN-γ) تولید شده در پاسخ به آنتی ژنهای مایکوباکتریوم بوویس و آنتی ژنهای کنترل است. اگر پاسخ به آنتی ژن M. bovis به طور قابل توجهی بالاتر از کنترل باشد، نشان میدهد که حیوان در معرض باکتری قرار گرفته است، که نشان دهنده یک نتیجه مثبت برای سل گاوی است. با این حال، اگر پاسخ حداقل یا مشابه آنتی ژن کنترل باشد، نتیجه منفی است. در برخی موارد، نتایج مرزی ممکن است نیاز به بررسی بیشتر یا آزمایش مجدد برای تایید تشخیص داشته باشد.
آزمایش گاما اینترفرون برای تشخیص سل گاوی در آزمایشگاه سرولوژی دامپزشکی رسوب آب
آزمایش گاما اینترفرون یک روش ایمونولوژیک پرکاربرد در آزمایشگاههای سرولوژی دامپزشکی برای تشخیص سل گاوی (bTB) است. امکانات مجهز و تکنسینهای خبره رسوب آب، تجزیه و تحلیل دقیق طیف گستردهای از محصولات غذایی را را مطابق با استانداردهای صنعت ارائه میدهد. این خدمات برای کنترل کیفیت، تحقیقات علمی، برچسب گذاری تغذیهای و انطباق با الزامات قانونی در نظر گرفته شدهاند. برای کسب اطلاعات بیشتر برای انجام این تست با تیم مشاوران ما از طریق شماره ۷۷۶۴۶۱۰۲-۰۲۱ تماس بگیرید.