چطور رنگ آب می تواند نشانگر آلودگی باشد؟

رنگ آب فقط یک ویژگی بصری نیست، بلکه می‌تواند به عنوان یک شاخص مهم برای کیفیت آب و آلودگی بالقوه عمل کند. در حالی که آب تمیز و سالم معمولاً به دلیل جذب و پراکندگی طبیعی نور، بی رنگ یا آبی روشن به نظر می‌رسد، هرگونه انحراف از این رنگ می‌تواند نشان دهنده وجود آلاینده‌ها یا تغییرات در محیط آبی باشد. در این مقاله از وبسایت «رسوب آب»  بررسی خواهیم کرد که چگونه رنگ آب می‌تواند نشان دهنده آلودگی باشد، علل پشت رنگ‌های مختلف چیست و در صورت مشاهده رنگ غیرمعمول چه اقداماتی باید انجام شود.

رنگ طبیعی در مقابل رنگ آب آلوده

در محیط‌های بکر، آب ممکن است به دلیل وجود فیتوپلانکتون یا پوشش گیاهی آبزی، شفاف، کمی آبی یا حتی مایل به سبز به نظر برسد. این رنگ‌ها معمولاً جای نگرانی ندارند و اغلب تحت تأثیر محتوای مواد معدنی، عمق و نور خورشید قرار می‌گیرند. با این حال، هنگامی که آب به قهوه‌ای تیره، قرمز، سیاه یا رنگ‌های غیرطبیعی روشن تغییر می‌کند، می‌تواند نشانه‌ای از آلودگی ناشی از نشت مواد شیمیایی، تخلیه صنعتی یا آلودگی بیولوژیکی باشد.

آب سبز: شکوفایی جلبک‌ها و آلودگی مواد مغذی

رنگ سبز در آب ممکن است در ابتدا طبیعی به نظر برسد، اما وقتی شدید یا کدر می‌شود، اغلب نشان دهنده رشد بیش از حد جلبک‌ها ناشی از آلودگی مواد مغذی است. سطوح بالای نیتروژن و فسفر ناشی از رواناب‌های کشاورزی، تخلیه فاضلاب یا کودهای چمن می‌تواند باعث شکوفایی جلبکی مضر (HABs) شود. این شکوفایی‌ها نه تنها رنگ آب را تغییر می‌دهند، بلکه ممکن است سموم مضری برای انسان، حیوانات و حیات دریایی نیز تولید کنند. علاوه بر این، آنها اکسیژن موجود در آب را کاهش می‌دهند و منجر به ایجاد مناطق مرده‌ای می‌شوند که موجودات آبزی برای زنده ماندن در آن تلاش می‌کنند.

آب قهوه‌ای یا گل آلود: رسوب و رواناب

آب قهوه‌ای یا گل آلود معمولاً نشانه‌ای از رسوبات معلق، به ویژه پس از بارندگی شدید، سیل یا ساخت و ساز در نزدیکی آن است. در حالی که مقداری کدورت طبیعی است، آب قهوه‌ای مداوم ممکن است نشان دهنده فرسایش، جنگل زدایی یا آلودگی ناشی از رواناب‌های کشاورزی و شهری باشد. این رسوب اضافی می‌تواند زیستگاه‌های آبی را خفه کند، آبشش‌های ماهی‌ها را مسدود کند و آلاینده‌هایی مانند آفت کش‌ها یا فلزات سنگین را به پایین دست منتقل کند و به اکوسیستم آب آسیب برساند.

آب قرمز یا نارنجی: آلودگی آهن و صنعتی

وقتی آب به رنگ قرمز یا نارنجی به نظر می‌رسد، ممکن است به دلیل سطح بالای آهن یا زنگ زدگی باشد، به ویژه در مناطقی که لوله‌های قدیمی یا رسوبات طبیعی آهن دارند. با این حال، در موارد شدیدتر، این رنگ می‌تواند نشان دهنده آلودگی صنعتی مانند تخلیه‌های ناشی از عملیات معدن کاری، که به عنوان زهکشی اسیدی معدن شناخته می‌شود، نیز باشد. این نوع آلودگی می‌تواند آب را به شدت اسیدی کند، تعادل pH را مختل کند و فلزات سمی مانند سرب، آرسنیک یا جیوه را آزاد کند.

آب آبی-سبز یا فلورسنت: سیانوباکتری‌های سمی

گاهی اوقات، آب می‌تواند به رنگ آبی-سبز روشن، فیروزه‌ای یا حتی فلورسنت درآید. این رنگ غیرمعمول اغلب از ویژگی‌های سیانوباکتری‌های سمی (جلبک‌های آبی-سبز) است. در دماهای گرم و شرایط راکد، این باکتری‌ها به سرعت در آب‌های غنی از مواد مغذی تکثیر می‌شوند و خطرات سلامتی مانند سوزش پوست، مشکلات تنفسی یا آسیب کبدی را ایجاد می‌کنند. مقامات معمولاً هنگامی که چنین شکوفایی‌هایی در دریاچه‌ها یا مخازن مورد استفاده برای نوشیدن یا تفریح ​​رخ می‌دهد، هشدارهای بهداشت عمومی صادر می‌کنند.

آب سیاه یا تیره: پوسیدگی آلی و آلودگی فاضلاب

آب سیاه یا تیره رنگ اغلب نشان دهنده مشکلات جدی آلودگی است. این رنگ ممکن است ناشی از مواد آلی در حال تجزیه، فاضلاب تصفیه نشده یا نشت نفت باشد. در باتلاق‌ها و مناطق باتلاقی، تانن‌های حاصل از تجزیه برگ‌ها می‌توانند به طور طبیعی آب را تیره کنند. با این حال، در محیط‌های شهری یا صنعتی، آب سیاه معمولاً به معنای سطوح بالای آلاینده ها، عوامل بیماری زا و احتمالاً زباله‌های سمی است که آب را برای هر مصرفی بسیار ناامن می‌کند.

آب سفید یا شیری: نشت مواد شیمیایی یا حباب‌های هوا

آب شیری یا کدر می‌تواند ناشی از حباب‌های هوای بی ضرر، به ویژه در آب لوله کشی سرد و تحت فشار باشد. اما اگر کدر بودن ادامه یابد یا در آب‌های طبیعی ظاهر شود، ممکن است نشان دهنده آلودگی شیمیایی مانند مواد شوینده، لاتکس یا بقایای رنگ باشد. این مواد ممکن است از طریق تخلیه غیرقانونی یا سیستم‌های تصفیه فاضلاب معیوب وارد آبراه‌ها شوند. آب شیری مداوم باید از نظر محتوای شیمیایی تجزیه و تحلیل شود تا آلودگی جدی رد شود.

نظارت بر رنگ آب به عنوان یک سیستم هشدار اولیه

نظارت بر رنگ منابع آبی نقش مهمی در حفاظت از محیط زیست و سلامت عمومی ایفا می‌کند. بازرسی‌های بصری منظم، همراه با آزمایش‌های آزمایشگاهی، به تشخیص زودهنگام آلودگی و جلوگیری از آسیب بیشتر کمک می‌کند. تغییرات رنگ می‌تواند ارزیابی کیفیت آب را هدایت کرده و مداخلات به موقع را از سوی سازمان‌های محیط زیستی برانگیزد.

ابزارهای مدرن مانند سنجش از دور و تصاویر ماهواره‌ای نیز به ردیابی تغییر رنگ در منابع آبی بزرگ کمک می‌کنند و داده‌هایی را برای محققان، سیاست گذاران و عموم مردم فراهم می‌کنند.

هنگام مشاهده رنگ غیرمعمول آب چه باید کرد؟

اگر متوجه تغییر ناگهانی یا غیرقابل توضیح در رنگ دریاچه، رودخانه یا آب لوله کشی شدید، مهم است که آن را نادیده نگیرید. در اینجا مراحلی برای انجام این کار آمده است:

• از تماس با آب خودداری کنید، به خصوص اگر بوی بدی دارد یا باعث تحریک می‌شود.
• این موضوع را به مقامات محیط زیست محلی یا ادارات آب گزارش دهید.
• تا زمانی که آب آزمایش نشده است، آن را مصرف نکنید و اجازه ندهید حیوانات خانگی در آن شنا کنند.
• تغییر رنگ را با عکس، زمان و مکان ثبت کنید تا به تحقیقات کمک کند.

گزارش به موقع می‌تواند به مقامات کمک کند تا نمونه برداری کنند و منبع آلودگی را قبل از گسترش آن ردیابی کنند.

کلام آخر

رنگ آب چیزی بیش از یک ویژگی زیبایی شناختی است؛ این یک نشانه بصری است که می‌تواند سلامت اساسی محیط زیست ما را منعکس کند. در حالی که برخی از تغییرات رنگ طبیعی هستند، تغییرات شدید یا مداوم اغلب به آلودگی اشاره دارند. با درک معنای این رنگ‌ها و اقدام بر اساس آن، می‌توانیم به محافظت از آبراه‌های خود کمک کنیم و آب سالم و تمیز را برای همه تضمین کنیم. چشمان خود را باز نگه دارید. طبیعت ممکن است از طریق رنگ‌های خود به شما هشدار دهد.